Τοποθέτηση Σίας Αναγνωστοπούλου στη συνεδρίαση της Επιτροπής Αναθεώρησης του Συντάγματος, επί του άρθρου 16, σήμερα Τετάρτη 5.12

0

Τοποθέτηση Σίας Αναγνωστοπούλου στη συνεδρίαση της Επιτροπής Αναθεώρησης του Συντάγματος, επί του άρθρου 16, σήμερα Τετάρτη 5.12

Αναλυτικά η ομιλία:

«Αγαπητοί και αγαπητές συνάδελφοι, είναι πάντα πάρα πολύ ωραίο και είναι και σπάνιο, θα έλεγα, σε αυτήν τη Βουλή να ακούγονται ένθεν κακείθεν επιχειρήματα, έστω και σε διαφορετική κατεύθυνση.

Παρά το γεγονός ότι καταλήγουμε σε άλλα εντελώς συμπεράσματα, τα επιχειρήματά μας ξεκινούν από αυτά τα μεγάλα δημόσια σχολεία, στα οποία έχουμε φοιτήσει και εγώ και αρκετοί από εδώ μέσα και είναι ευχής έργον, όταν ακούγονται επιχειρήματα έστω προς την αντίθετη κατεύθυνση.

[the_ad id=”46371″]

Θα μιλήσω αποκλειστικά για το άρθρο 16, γιατί δεν έχω και πολύ χρόνο. Θα ξεκινήσω από το πρώτο επιχείρημα της Νέας Δημοκρατίας, έτσι όπως αυτά τα επιχειρήματα εκτέθηκαν από την κυρία Κεραμέως.

Πρώτο επιχείρημα. Αφού έχουμε ιδιωτικά σχολεία, γιατί δεν έχουμε ιδιωτικά πανεπιστήμια; Εδώ είναι η αρχή της μεγάλης συζήτησης και η αρχή της μεγάλης μας διαφωνίας.

Το πανεπιστήμιο, η γνώση που παρέχεται στο πανεπιστήμιο αποτελεί τομή σε σχέση με όλες τις άλλες βαθμίδες της εκπαίδευσης. Γιατί αν δεν αποσαφηνίσουμε τι σημαίνει πανεπιστήμιο, δεν θα καταλάβουμε ποτέ για ποιο πράγμα μιλάμε.

Το πανεπιστήμιο είναι ο χώρος ενότητας της έρευνας και της διδασκαλίας, με τη διδασκαλία να είναι πάντα προσανατολισμένη  στους στόχους της έρευνας και την παραγωγή γνώσης. Η γνώση, δηλαδή, που παρέχεται στο πανεπιστήμιο είναι αποτέλεσμα της έρευνας. Σε καμία άλλη βαθμίδα της εκπαίδευσης δεν παρέχεται, δεν γίνεται έρευνα.

Το πανεπιστήμιο, λοιπόν, είναι ενότητα επιστημών και μάλιστα σε έναν ιδεατό τύπο, με επίκεντρο τη φιλοσοφία, που παράγουν έρευνα και μέσα από αυτή την έρευνα γνώση. Άρα, θεμελιώδης προϋπόθεση για να λειτουργήσει ένα πανεπιστήμιο είναι η ακαδημαϊκή ελευθερία και το αυτοδιοίκητό του.

[the_ad id=”46274″]

Στην ιστορία του ελληνικού δημόσιου πανεπιστημίου, για το οποίο πρέπει να είμαστε υπερήφανοι, πραγματικά υπερήφανοι, αποτυπώνεται όλη η μεγαλειώδης διαδρομή και αυτού του κράτους και της κοινωνίας στη δημοκρατία, στην κοινωνική ισότητα, στην ελευθερία. Το πανεπιστήμιο είναι μία μεγάλη παράδοση, ελληνική παράδοση, αλλά και ευρωπαϊκή παράδοση.

Τι έγινε το 2011; Έχουμε μία μεγάλη στροφή, μία μεγάλη τομή. Η κυρία Διαμαντοπούλου, κατά την παρουσίαση του «νόμου Διαμαντοπούλου», όπως είθισται να αποκαλείται, το 2011 είπε «θέλω να αλλάξω το DNA των πανεπιστημίων». Το άρθρο 16 υπόρρητα προστατεύει αυτή την έννοια του πανεπιστημίου, έτσι όπως την έφτιαξε μία μεγάλη παράδοση και αποτυπώθηκε το 1975 στο Σύνταγμα της Μεταπολίτευσης, και δεν είναι τυχαίο.

Πριν, ο κ Χατζηδάκης, λίγο πρόχειρα -αυτά τα πράγματα ας μην λέγονται πρόχειρα- μας είπε για τον Σαρίπολο, ότι το 1911 ο Σαρίπολος είπε «ευτυχώς που δεν υπάρχουν μόνο κρατικά πανεπιστήμια» κλπ.  Ο Σαρίπολος, και δικαίως, -για αυτό λέω ότι μετά αποτυπώνονται όλοι οι αγώνες αυτής της κοινωνίας για το πανεπιστήμιο, το δημοκρατικό, ελεύθερο πανεπιστήμιο- μίλαγε για την εποχή του. Ξέρετε τι ήταν το πανεπιστήμιο στην εποχή του Σαριπόλου; Ο μονάρχης διόριζε τους καθηγητές πανεπιστημίου ως ανώτερους κρατικούς αξιωματούχους. Επέβαλε δε ότι οι καθηγητές μεταξύ τους πρέπει να έχουν ομόνοια και κάλυψη, να καλύπτει ο ένας τον άλλον. Είναι εντελώς διαφορετικό από αυτό που ζήσαμε εμείς ως πανεπιστήμιο μετά τις μεγαλειώδεις μάχες τη δεκαετία του 1960, επί δικτατορίας, για να αποτυπωθεί στο Σύνταγμα του 1975.

[the_ad id=”46371″]

Εδώ, λοιπόν, με τη Νέα Δημοκρατία, αλλά και το ΚΙΝΑΛ, έχουμε εντελώς αλλαγή παραδείγματος. Θα έλεγα ότι έχουμε όχι υπονόμευση του πανεπιστημίου, κατάργηση του πανεπιστημίου. Ίδρυση ανώτατων ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Δηλαδή, πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια, τριτοβάθμια. Χάνει αυτό που έχει το πανεπιστήμιο και για το οποίο αυτή η ελληνική κοινωνία -γι’ αυτό πληρώνει τόσα λεφτά στα φροντιστήρια- γνωρίζει πάρα πολύ, έστω κι αν δεν έχει συνείδηση του όρου που έδωσα εγώ για το πανεπιστήμιο, ότι είναι μία μεγάλη τομή το να περάσει το παιδί του στο πανεπιστήμιο και για την κοινωνική ανέλιξη, αλλά γενικά ότι είναι κάτι μεγάλο.

Λέμε, λοιπόν, να γίνουν ιδιωτικά πανεπιστήμια.  Η Νέα Δημοκρατία -γι’ αυτό λέω ότι το 2011 θα το κρατάμε ως τομή στο τι γνωρίζουμε για το πανεπιστήμιο- το 2007, στην Αναθεώρηση του Συντάγματος τότε, και ο κ Μητσοτάκης, μιλούσαν για μη κερδοσκοπικά ιδρύματα. Και μάλιστα, ο κ. Μητσοτάκης  έλεγε να είναι υπό την αυστηρή εποπτεία του κράτους, όχι ανεξάρτητης αρχής.

Γιατί ακόμα δεν είχε έρθει το 2011 και δεν είχε έρθει η κρίση ως ευκαιρία να προελάσει ο νεοφιλελευθερισμός.

[the_ad id=”46274″]

Γι’ αυτό ο κ. Μητσοτάκης, μόλις λίγα χρόνια πριν, μιλάει για μη κερδοσκοπικά -υπάρχουν στα Πρακτικά της Βουλής- και μάλιστα, επειδή έχει συνείδηση ότι για να φτιαχτεί ένα ιδιωτικό πανεπιστήμιο χρειάζεται τουλάχιστον 500 εκατομμύρια ευρώ, μιλάει για 500 εκατομμύρια ευρώ με 1 δισεκατομμύριο.

Άρα, ξέρει πάρα πολύ καλά ότι ένας ιδιώτης δεν θα επενδύσει ποτέ τόσα λεφτά εκτός και αν είναι κανένας αρπακτικός σχολάρχης, όπως τον έχει αποκαλέσει ο κ. Βενιζέλος σε μία πολύ ωραία ομιλία του στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο το 2007, «λόγο υπέρ δημοσίου πανεπιστημίου» θα τον έλεγα, όπου κατακεραυνώνει τότε τη Νέα Δημοκρατία ότι ήθελε ιδιωτικά πανεπιστήμια, ενώ πρέπει να διαφυλάξουμε τον δημόσιο χαρακτήρα και τα δημόσια πανεπιστήμιά μας.

Τι άλλαξε από τότε;

Μας μίλησε η κυρία Κεραμέως -λυπάμαι πάρα πολύ και εδώ θέλω και τους πανεπιστημιακούς δασκάλους της Νέας Δημοκρατίας να τοποθετηθούν- αλλά όλη της η ομιλία, όλα τα επιχειρήματα ήταν γύρω από χρήματα. Ποιος πανεπιστημιακός δάσκαλος που σέβεται το επάγγελμά του, ποιος αντιπρόσωπος του έθνους εδώ δέχεται να είναι η ανώτατη παιδεία ένα εμπόρευμα;

Και ας ξεκινήσουμε, λοιπόν, απ’ όλες τις χώρες που έχουν ιδιωτικά εκτός από το «γαλατικό χωριό» που είναι η Ελλάδα εξαιτίας της Αριστεράς.

Αναφέρατέ μου ένα ιδιωτικό πανεπιστήμιο της Ευρώπης στο οποίο να παραπέμπουμε και να λέμε αυτό είναι ένα μεγάλο πανεπιστήμιο.

Η συζήτηση για ιδιωτικά πανεπιστήμια στην Ευρώπη ξεκίνησε τη δεκαετία του 1980 και μέσα στη δεκαετία του 1990 ιδρύθηκαν ιδιωτικά πανεπιστήμια.

Στην Πορτογαλία, που έγιναν, κλείνουν το ένα μετά το άλλο. Στην Αυστρία, που ιδρύθηκαν δεκαπέντε, κλείνουν το ένα μετά το άλλο. Στην Ολλανδία τα ελάχιστα που υπάρχουν δεν είναι από αυτά που γνωρίζουμε. Στη Γερμανία το ίδιο.

Θα έρθω, όμως, στο παράδειγμα της Κύπρου, επειδή είχα την τιμή να διδάξω στο δημόσιο πανεπιστήμιο της Κύπρου, το πρώτο που ιδρύθηκε το 1992.

Η Κύπρος δεν έχει την ελληνική παράδοση στο δημόσιο πανεπιστήμιο για έναν απλό λόγο. Λόγω Κυπριακού προβλήματος άργησε πάρα πολύ να ιδρυθεί δημόσιο κυπριακό πανεπιστήμιο. Ιδρύθηκε μόλις το 1992.

[the_ad id=”46371″]

Ποια ήταν η παράδοση της Κύπρου; Ήταν τα ιδιωτικά κολέγια, που οι νέοι άνθρωποι, αν δεν πήγαιναν στο εξωτερικό –κυρίως στην Ελλάδα και την Αγγλία- πήγαιναν σε αυτά τα κολέγια. Υπό την πίεση των κολεγίων αναγνωρίστηκαν αυτά ως ιδιωτικά πανεπιστήμια. Και δεν έγινε εύκολα. Ήταν ολόκληρη συζήτηση. Και χρηματοδοτούνται και από το δημόσιο στο όνομα του ελεύθερου ανταγωνισμού και για να μην έχουν τα δημόσια πανεπιστήμια πρόκριμα απέναντι στα ιδιωτικά.

Όπως και στην κατεχόμενη Κύπρο έχουμε πάρα πολλά ιδιωτικά πανεπιστήμια και γίνεται ένας σκληρός ανταγωνισμός ποιος θα πάρει από τη Μέση Ανατολή φοιτητές.

Εδώ θα σας αναφέρω ότι στα δημόσια πανεπιστήμιά μας μπορούν να έρθουν ξένοι φοιτητές. Ξέρετε, όμως, τι λένε τα καλά δημόσια πανεπιστήμιά μας εδώ, στην Ελλάδα; Πολλοί πρυτάνεις μου το λέγανε, όταν ήμουν Αναπληρώτρια Υπουργός Παιδείας, όπως λένε και οι Ολλανδοί, όπως λένε και πολλοί άλλοι.

«Δεν θέλουμε πολλούς ξένους φοιτητές, γιατί δεν θέλουμε να πέσει το επίπεδο των πανεπιστημίων μας, γιατί αυτό που διακρίνει ένα δημόσιο πανεπιστήμιο είναι το κύρος του.»

Και να τελειώσω, αναφερόμενη σ’ αυτό που είπε η κ. Κεραμέως, ότι φεύγουν τόσοι νέοι άνθρωποι, γιατί θέλουν να σπουδάσουν στο εξωτερικό. Αφού φεύγουν τόσοι νέοι άνθρωποι, γιατί να μην ανοίξουμε περισσότερες σχολές, πανεπιστήμια κλπ.; Μία Νομική ανακοινώσαμε ότι θα ανοίξουμε, που πολλοί νέοι άνθρωποι, που δεν περνούν με τις πανελλαδικές εξετάσεις, πηγαίνουν κυρίως στην Κύπρο για Νομική και έγινε χαμός, ότι έχουμε υπερπληθώρα του επαγγέλματος κλπ. Για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια δεν έχουμε υπερπληθώρα και για τα δημόσια έχουμε;

[the_ad id=”46371″]

Υπήρξε μια συνειδητή προσπάθεια κατεδάφισης των δημόσιων πανεπιστημίων. Δεν είχαν προσληφθεί μέλη διδακτικού ερευνητικού προσωπικού στα πανεπιστήμια από το 2008. Είχαν σταματήσει οι κρατικές υποτροφίες από το 2012. Είχε σταματήσει η χρηματοδότηση της έρευνας. Είχαν σταματήσει όλα αυτά. Τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, λοιπόν, είναι ότι απαλλάσσεται το κράτος από τον κόπο να έχει και να συντηρεί αυτό το αγαθό της δημόσιας παιδείας.

Θα κλείσω λέγοντας:

Ξεπουλήσαμε τους αιγιαλούς. Το πληρώσαμε. Ξεπουλήσαμε το νερό. Το πληρώσαμε. Ξεπουλήσαμε το ένα, το πληρώσαμε. Δεν είναι ανάγκη μετά από δέκα ή είκοσι χρόνια να πούμε ότι το να ξεπουλήσουμε τη δημόσια παιδεία, θα το πληρώσουμε. Γιατί θα το πληρώσουμε, είναι βέβαιο».

 

[the_ad id=”46704″]

 

[the_ad id=”57928″]