Με την 6/5 να πλησιάζει και καθώς η συσπείρωση των (πρώην) οπαδών των κομμάτων της συγκυβέρνησης δεν φαίνεται να πραγματοποιείται, αυξάνεται η νευρικότητά των ηγεσιών τους και εντείνεται η κάθε μορφής πίεση και προπαγάνδα για να γυρίσει το απολωλός κοπάδι στο μαντρί. Θα προσπαθήσω εδώ να δώσω τους δικούς μου λόγους γιατί οι προσπάθειες αυτές με αφήνουν ασυγκίνητο και γιατί επέλεξα να ψηφίσω χωρίς δισταγμό ΔΗΜΑΡ. Όπως είναι φυσικό, με απασχολούν κυρίως τα επιχειρήματα που αφορούν στην ψήφο πολιτών που αυτοπροσδιορίζονται ως προοδευτικοί/αριστεροί και έτσι δεν θα σας κουράσω με το γιατί, λ.χ., ο κ. Σαμαράς δεν με αφορά όταν διεκδικεί την αυτοδυναμία ως μονόδρομο για την κυβερνησιμότητα του τόπου.
Περί θυμικής και έλλογης ψήφου, αλήθειας, υπευθυνότητας και αλλαγών
Το ΠΑΣΟΚ έχει πια εγκαταλείψει την προσπάθεια να πείσει ότι τα μνημόνια αποτελούν την απάντηση στην κρίση της χώρας. Γνωρίζοντας την ανταπόκριση που έχει το επιχείρημα αυτό στη συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων, εμφανίζεται όλο και περισσότερο ως κάποιος τρίτος, που θα κάνει ένα σωρό πράγματα για να απαλύνει τον πόνο μας. Συχνά δε, ψευδόμενο ευθέως σε σχέση με τα επερχόμενα μέτρα του Ιουνίου που έχει ήδη συνυπογράψει, υπόσχεται ότι δεν θα υπάρξουν νέα αντιλαϊκά μέτρα και εξαγγέλλει άλλα, που αντιφάσκουν με τα πρώτα.
Η αιχμή της προπαγάνδας του κ. Βενιζέλου εστιάζεται όμως σε επιχειρήματα ηθικού χαρακτήρα: πρέπει να ψηφίσουμε με το μυαλό και όχι με το θυμικό μας, πρέπει να τους ψηφίσουμε επειδή λένε την αλήθεια και δεν μας παραμυθιάζουν, επειδή είναι υπεύθυνοι, επειδή αυτοί θέλουν και ξέρουν να αλλάξουν τα κακώς κείμενα και πολεμούν τις δυνάμεις της ακινησίας. Φθάνουν στο σημείο να μας ζητάνε να τους ψηφίσουμε και από ευγνωμοσύνη που μας γλύτωσαν από ακόμη χειρότερα δεινά, ενώ ζητούν συγγνώμη για τα δεινά στα οποία μας οδήγησαν (λησμονώντας το ρητό ότι «από τότε που βρέθηκε η συγγνώμη, χάθηκε το φιλότιμο»).
Κατά τη γνώμη μου, όλα αυτά θυμίζουν θέατρο του παραλόγου:

  • Μας καλούν να μην ψηφίσουμε με το θυμικό μας. Όμως ολόκληρο το δικό τους επικοινωνιακό οικοδόμημα εδώ και δύο χρόνια στηρίζεται στο θυμικό, στην κατατρομοκράτησή μας ότι κάθε αντίρρηση σε ό,τι αυτοί συμφωνούν με την τρόικα, σημαίνει δήθεν έξοδο από την ΕΕ και επιστροφή σε συνθήκες κατοχής. Ψηφίστε από φόβο και όχι από θυμό, μας λένε στην πραγματικότητα. Ασφαλώς λοιπόν και πρέπει να ψηφίσουμε με το μυαλό μας, και αυτό συνάδει με θυμό και με ψυχραιμία, όχι όμως με το φόβο και τον πανικό που αποτελούν τα μοναδικά όπλα των κομμάτων των μνημονίων.
  • Τη «γλώσσα της αλήθειας» προβάλλει τώρα ο Ευάγγελος Βενιζέλος. Διερωτάται κανείς αν μας δουλεύει. Πόσες φορές αυτός προσωπικά και το κόμμα του (που ως «όλον» κατεβαίνει στις εκλογές) δεν εψεύσθησαν ασύστολα κατά την περασμένη διετία; Και όχι βέβαια μόνο με το «λεφτά υπάρχουν», που πάντως δεν σβήνει με μια συγγνώμη. Τι να πρωτοθυμηθούμε; Την προσφυγή στο ΔΝΤ; Τις τούμπες για το δημοψήφισμα; Τις επανειλημμένες δεσμεύσεις ότι δεν θα υπάρξουν άλλα μέτρα; Τις ακροβασίες για τις ψηφοφορίες στη Βουλή; Τα κόλπα με τις εξεταστικές επιτροπές και τη χρηματοδότηση των κομμάτων; Άραγε αυτό το κόμμα που μέχρι χθες έπαιρνε το Νομπέλ της αναξιοπιστίας (εννοείται μαζί με τη ΝΔ του Σαμαρά) ξάφνου ανένηψε; Και ξαφνικά ό,τι λέει θα το κάνει, περιλαμβανομένων και των νέων υποσχέσεών του ότι δεν θα υπάρξουν νέα αντιλαϊκά μέτρα; Ας μας πει ο κ. Βενιζέλος ένα λόγο γιατί να τον πιστέψουμε, πέραν του ότι μας κοιτάζει στα μάτια. Ή μήπως αυτός ήταν αλλού τα τελευταία δύο χρόνια;
  • Ψηφίζοντας το ΠΑΣΟΚ, μας λένε, ψηφίζουμε «υπεύθυνα» αυτούς που «θέλουν και μπορούν». Μα, αν η χώρα μας έφθασε εκεί που είναι σήμερα, ποιος φέρει την πρώτη ευθύνη γι’ αυτό; ΝΔ και ΠΑΣΟΚ δεν μας κυβερνούσαν την τελευταία δεκαετία; Ή μήπως το ΠΑΣΟΚ δεν ολοκλήρωσε την πορεία στο γκρεμό που δρομολόγησε η ΝΔ; Αν κάποιος διακινδύνευσε τυχοδιωκτικά την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας, δεν είναι η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ που αποφάσισε το δημοψήφισμα; Μπορούν οι ίδιοι άνθρωποι να μας κουνάνε το δάχτυλο; Ή μήπως μεσολάβησε κάποιο θαύμα που δεν αντιληφθήκαμε;
  • ΠΑΣΟΚ και ΝΔ εμφανίζονται τώρα ως δυνάμεις αλλαγής. Αυτοί, λέει, θέλουν ν’ αλλάξουν «τα πάντα»: όλες τις παθογένειες του τόπου, όλα όσα μας έφεραν ως εδώ. Οι άλλοι όμως αντιστέκονται, αποτελούν δυνάμεις αδράνειας, ακινησίας και οπισθοδρόμησης. Ας αφήσουμε προς στιγμήν το ζήτημα τι ακριβώς θέλουν να αλλάξουν και πώς, που είναι βέβαια το μείζον. Ας παρατηρήσουμε μόνο, ότι «όλα θέλουν να τα αλλάξουν», εκτός από το πολιτικό σύστημα που τους εξασφαλίζει το μονοπώλιο της εξουσίας. Πρόκειται για μια λεπτομέρεια που βγάζει μάτι. Στην ουσία, μας λένε ότι αν θέλουμε να ανανεώσουμε την κοινωνία μας, πρέπει να (ξανα)ψηφίσουμε τους πρώτους υπεύθυνους για τα σημερινά της χάλια και ότι κάθε ψήφος ανανέωσης αυτού του σάπιου πολιτικού συστήματος και προσωπικού είναι θυμική, ανεύθυνη και επικίνδυνη. Ε, λοιπόν, επιτρέψτε μας, με μυαλό και καρδιά, να πούμε «όχι!».

Η ψήφος στη ΔΗΜΑΡ
Από τα παραπάνω προκύπτει -νομίζω άνετα- ότι οι εκκλήσεις ΠΑΣΟΚ (και ΝΔ) να τους ψηφίσουμε λόγω της φιλαλήθειας, της υπευθυνότητας και της μεταρρυθμιστικής τους ορμής, αποτελούν μάλλον πρόκληση στον ορθό λόγο, αλλά και στα όσα υφίσταται ο λαός μας τα τελευταία δύο χρόνια. Όμως βέβαια μια ψήφος ορθό είναι να είναι πρώτα απ’ όλα θετική, όχι μόνο ψήφος απόρριψης των άλλων. Ιδού λοιπόν πέντε βασικοί λόγοι για τους οποίους θα ψηφίσω ΔΗΜΑΡ:
1. Η ψήφος στη ΔΗΜΑΡ είναι ψήφος επιβεβαίωσης της δημοκρατίας στην Ελλάδα και την Ευρώπη
Αυτά που συμβαίνουν με την κρίση του ευρώ και τις νεοφιλελεύθερες συνταγές που εφαρμόζονται στην Ελλάδα και αλλού, έχουν φθάσει να απειλούν πια τη δημοκρατία. Τα κρισιμότερα θέματα για την πορεία μιας χώρας, γίνεται προσπάθεια να τεθούν εκτός του πεδίου των δημοκρατικών διαδικασιών. Τα μνημόνια αποφασίζονται για μας από άλλους και δεν υπόκεινται σε δημοκρατική νομιμοποίηση, ούτε εθνική, ούτε ευρωπαϊκή. Το ζήτημα αφορά ασφαλώς και στην εθνική κυριαρχία: η τελευταία, είναι θεμιτό και αναγκαίο να περιορίζεται στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέσα όμως από μια συμφωνημένη και με κανόνες διαδικασία ομοσπονδοποίησης, όχι όμως από ανεξέλεγκτα διευθυντήρια και αδιαφανή κέντρα. Πρώτιστα όμως, με τις σημερινές πρακτικές θίγεται το δικαίωμα των πολιτών να επιλέγουν το μέλλον τους, η δημοκρατία που κινδυνεύει να αδειάσει από κάθε ουσιαστικό αντικείμενο.
Στην αρχή μας είπαν ότι τα μνημόνια δεν επιδέχονται αμφισβήτηση αν δεν θέλουμε να αυτοκτονήσουμε. Τώρα μας λένε ότι πρέπει αναγκαστικά να ξαναψηφίσουμε και τους υποστηρικτές τους, απειλώντας μας πάλι με την καταστροφή. Φτάσανε μάλιστα να υποστηρίζουν μερικοί ότι οι εκλογές (τώρα, αλλά μάλλον και για όσο θα διαρκούν τα μνημόνια, δηλαδή επ’ αόριστον) είναι περιττές ή και επικίνδυνες. Στη δε Ευρώπη, προσπαθούν να «συνταγματοποιήσουν» τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές, καθιστώντας περίπου αδύνατη την αλλαγή τους. Τι μένει άραγε για να αποφασίζει ο «κυρίαρχος» λαός;
Αποτελεί, πιστεύω, κρίσιμο ζήτημα για το μέλλον της χώρας, αλλά και της Ευρώπης, η λογική αυτή να απορριφθεί αποφασιστικά. Οι μείζονες κατευθύνσεις και αποφάσεις των κοινωνιών μας χρειάζονται δημοκρατική νομιμοποίηση και άρα, προϋποθέτουν τη νομιμότητα και το εφικτό εναλλακτικών λύσεων. Χθες, οι Γάλλοι ψηφοφόροι έστειλαν ένα ισχυρό μήνυμα προς αυτή την κατεύθυνση, που πιστεύω θα ολοκληρωθεί στις 6/5, παρά τις αντιδράσεις κατεστημένων και «αγορών». Το ίδιο πρέπει να κάνουμε κι εμείς.
2. Η ψήφος στη ΔΗΜΑΡ είναι ψήφος απόρριψης της ακολουθούμενης ακραίας νεοφιλελεύθερης πολιτικής των μνημονίων και υπέρ μιας πολιτικής δίκαιων και βιώσιμων μεταρρυθμίσεων
Ψηφίζοντας ΔΗΜΑΡ διαδηλώνουμε το αυτονόητο, ότι δηλαδή ως αριστεροί πολίτες αντιμαχόμαστε τα πρωτοφανή σε διεθνή κλίμακα μέτρα λιτότητας, που βυθίζουν τη χώρα στην ύφεση, εκτοξεύουν την ανεργία, εξαθλιώνουν εκατομμύρια ανθρώπους και διαλύουν το κράτος και την κοινωνία μας. Μέτρα που, επιπλέον, αποτυχαίνουν παταγωδώς τους δηλωμένους στόχους τους και εξουδετερώνουν κάθε προσπάθεια πραγματικής εξυγίανσης και εξόδου από την κρίση. Διαδηλώνουμε ταυτόχρονα την πεποίθηση ότι η χώρα χρειάζεται επειγόντως μείζονες αλλαγές, συχνά επώδυνες, αλλά με κοινωνικά δίκαιη κατανομή των βαρών και με πρώτες αυτές που θα μεταρρυθμίσουν βαθιά το σημερινό πολιτικό μας σύστημα και θα ανανεώσουν το πολιτικό του προσωπικό.
Η ψήφος στη ΔΗΜΑΡ είναι ψήφος απόρριψης του νεοφιλελεύθερου μονόδρομου και υπέρ προοδευτικών εναλλακτικών στρατηγικών. Τέτοιες στρατηγικές υπάρχουν και στην Ελλάδα και στην Ευρώπη και είναι απολύτως εφικτές. Οι γενικές τους κατευθύνσεις είναι γνωστές. Συμπίπτουν με όσα πρεσβεύει η δημοκρατική αριστερά, σοσιαλιστές και άλλοι, καθώς και όσοι σ’ ολόκληρη την Ευρώπη, εναντιώνονται στο γερμανικό διευθυντήριο της κ. Μέρκελ: λιγότερη έμφαση στη λιτότητα και μεγαλύτερη στην απασχόληση και την ανάπτυξη. Δημοσιονομική πειθαρχία, αλλά όχι λατρεία. Κοινωνικά δίκαιη κατανομή των θυσιών. Ανταγωνιστικότητα στηριγμένη στην καινοτομία, την παιδεία, την ανάπτυξη των υποδομών. Εξυγίανση και εξορθολογισμός του κράτους, αλλά όχι συρρίκνωσή του στα μέτρα των συνταγών του νεοφιλελευθερισμού.
Η ΔΗΜΑΡ έχει επεξεργαστεί συγκεκριμένες προτάσεις σε αρκετούς τομείς. Χρειάζεται ασφαλώς και παραπέρα επεξεργασία και εξειδίκευση. Τούτου λεχθέντος, οι ενστάσεις ΠΑΣΟΚ και ΝΔ ότι η ΔΗΜΑΡ δεν είναι συγκεκριμένη, ενώ αυτοί προτείνουν μέτρα δήθεν ρεαλιστικά και αυστηρά κοστολογημένα, ηχούν τουλάχιστον ως προκλητικές, προερχόμενες από κόμματα που έχουν γελοιοποιήσει την έννοια της προεκλογικής εξαγγελίας, σήμερα δε ακολουθούν ανάλογο δρόμο, υποσχόμενα πράγματα που αντιφάσκουν με τα μνημόνια που έχουν υπογράψει και που αποτελούν το μόνο πραγματικό τους πρόγραμμα.
3. Η ψήφος στη ΔΗΜΑΡ είναι ψήφος υπέρ της Ευρώπης και του ευρώ, αλλά κατά της σημερινής συντηρητικής της κατεύθυνσης
Ψηφίζοντας ΔΗΜΑΡ διαδηλώνουμε τη σταθερή μας πίστη ότι η θέση της Ελλάδας είναι μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το ευρώ, ότι οι προκλήσεις της χώρας μας και της παγκοσμιοποίησης δεν αντιμετωπίζονται με εθνική αναδίπλωση, αλλά με περισσότερη και πιο αλληλέγγυα Ευρώπη και με ισχυρότερους και πιο δημοκρατικούς τους θεσμούς της.
Απορρίπτουμε ως ψευδή και επικίνδυνη την ταύτιση της Ευρώπης με τη νεοφιλελεύθερη εκδοχή της, καθώς και την ταύτιση του ευρωπαϊκού προσανατολισμού με τη στήριξη των πολιτικών της τρόικας. Κανείς στην Ελλάδα δεν δικαιούται να μονοπωλεί την Ευρώπη, αλλά και κανείς στην Ευρώπη δεν δικαιούται να απειλεί τη χώρα μας με έξοδο από την ευρωζώνη.
4. Η ψήφος στη ΔΗΜΑΡ είναι ψήφος ευθύνης
Ψηφίζοντας ΔΗΜΑΡ διαδηλώνουμε το ενδιαφέρον μας για το πώς θα κυβερνηθεί η χώρα μετά τις 6/5, αλλά και τη διάθεσή μας να συμμετάσχουμε στην αναζήτηση λύσεων και βιώσιμων κυβερνητικών σχημάτων.
Εννοείται ότι, ως υπεύθυνη δύναμη, η ΔΗΜΑΡ δεν συμμετέχει σε διεργασίες με μοναδικό στόχο κάποιους υπουργικούς θώκους, ούτε για να νομιμοποιήσει τις πολιτικές που σήμερα καταγγέλλει. Από την άλλη, η ΔΗΜΑΡ δεν έχει «καβαλήσει καλάμι», για να δηλώνει, όπως άλλα αριστερά κόμματα, ότι ο κυβερνητικός συνασπισμός που επιδιώκει θα έχει ως κέντρο τον εαυτό της. Πολύ ορθά, κατά τη γνώμη μου, δηλώνει ότι βάση της συμμετοχής της σε οποιαδήποτε σχήμα είναι η πολιτική πλατφόρμα και η αξιοπιστία πολιτικών και προσώπων.
Τι θα κάνει η ΔΗΜΑΡ αν ο σχηματισμός κυβέρνησης εξαρτάται από αυτήν, ρωτούν οι αντίπαλοι, αλλά και άσπονδοι φίλοι της. Μα στην απίθανη αυτή περίπτωση, είναι προφανές ότι τα πράγματα δεν μπορούν ούτε πρέπει να προβλεφθούν από τώρα. Η στάση όλων και οι δυνατές λύσεις και σχήματα θα εξαρτηθούν πρώτιστα από τους συσχετισμούς. Μια ισχυρή ΔΗΜΑΡ, αυξάνει τις πιθανότητες να υπάρξουν λύσεις συμβατές με την πολιτική της. Αντίστροφα, όσοι το παίζουν δήθεν «σίγουρα», προτιμώντας το ΠΑΣΟΚ, αυξάνουν τις πιθανότητες, το όποιο σχήμα, να παραμείνει πειθήνιο όργανο της τρόικας. Ένα τέτοιο σχήμα, η ΔΗΜΑΡ δεν θα μπορούσε να στηρίξει, και ορθώς.
Εξωφρενική μού φαίνεται και η προσπάθεια να εκβιαστεί η συμμετοχή της ΔΗΜΑΡ στην υλοποίηση των μνημονίων, με την απειλή νέων εκλογών. Ο κ. Βενιζέλος, φαίνεται να διστάζει να υλοποιήσει το μνημόνιο μόνος του με τη ΝΔ, παρ’ όλο που μαζί το υπέγραψαν. Αναζητεί ένα αριστερό άλλοθι (όπως πριν από μερικούς μήνες ο κ. Σαμαράς χρειαζόταν τον ΛΑΟΣ). Ας προσφερθεί η ΔΗΜΑΡ, μας καλούν κάποιοι, ειδάλλως θα οδηγηθούμε σε νέες εκλογές. Παραδόξως δε, την ευθύνη γι’ αυτές δεν θα έχει ο Βενιζέλος, αλλά ο Κουβέλης! Ας σοβαρευτούμε!
Ο καθένας γνωρίζει πολύ καλά ότι το όραμα και η γραμμή της ΔΗΜΑΡ, όπως και η ιστορία του Φώτη Κουβέλη και των βασικών του συντρόφων, δεν «δείχνουν» προς την κατεύθυνση ανεύθυνων ή τυχοδιωκτικών κινήσεων. Γραμμή του κόμματος δεν είναι η δικτατορία του προλεταριάτου, ούτε η έξοδος από το ευρώ, ούτε η σύμπλευση με δυνάμεις του μπάχαλου. Ταυτόχρονα όμως, και σε αντίθεση με τα δύο κόμματα της κυβέρνησης, δεν έχει ως ιστορικό την πάση θυσία κατάκτηση και παραμονή στην εξουσία. Και βέβαια δεν δείχνει διατεθειμένο να παίξει το «κορόιδο» του ΠΑΣΟΚ.
Ο καθένας, λοιπόν, γνωρίζει ότι η ΔΗΜΑΡ και ο πρόεδρός της αποτελούν κατ’ εξοχήν υπεύθυνες δυνάμεις, πολύ περισσότερο από αυτούς που σήμερα διεκδικούν το μονοπώλιο της υπευθυνότητας. Συνεπώς, οι ανησυχίες περί του τι θα κάνει και πώς θα ψηφίσει η ΔΗΜΑΡ σε ακραίες καταστάσεις, όπου παίζεται το μέλλον της χώρας, είναι εκ του πονηρού: με το φόβητρο αυτό, κάποιοι επιδιώκουν να διατηρηθούν στην εξουσία, εμμένοντας και στην εφαρμογή των σημερινών καταστροφικών πολιτικών. Δεν φοβούνται μη μας βγάλει ο Κουβέλης από το ευρώ. Φοβούνται ότι, με ισχυρή ΔΗΜΑΡ που εμμένει στις αρχές της, δεν θα συνεχίσουν να διαχειρίζονται ανενόχλητοι το μέλλον του τόπου.
5. Η ψήφος στη ΔΗΜΑΡ είναι συμβολή στη διαμόρφωση ενός νέου συνασπισμού των δυνάμεων της δημοκρατικής αριστεράς
Ψηφίζοντας ΔΗΜΑΡ, ενισχύουμε έναν πόλο που μπορεί να παίξει καταλυτικό ρόλο στις διεργασίες που προοιωνίζονται την επόμενη μέρα στο χώρο της δημοκρατικής αριστεράς/κεντροαριστεράς.
Όλοι όσοι ανήκουμε στο χώρο αυτό, ενδιαφερόμαστε για την ενότητά του και τη διαμόρφωσή του σε ένα αξιόπιστο συνασπισμό εξουσίας. Πρέπει όμως γι’ αυτό να ξεκινήσουμε αναγνωρίζοντας τη σημερινή κρίση. Το μέλλον του σοσιαλιστικού/σοσιαλδημοκρατικού χώρου, δεν είναι οι δεξιές πολιτικές της τρόικας και η υλοποίησή τους από κοινού με τη ΝΔ. Ούτε και μπορεί να χτιστεί γύρω από το σημερινό μεταλλαγμένο ΠΑΣΟΚ και τις χρεοκοπημένες -πολιτικά και ηθικά- ηγετικές του ομάδες. Ο χώρος του ΠΑΣΟΚ, θα εξακολουθήσει ασφαλώς να αποτελεί τον κύριο κορμό της κεντροαριστεράς στη χώρα μας και αναπόφευκτα μ’ αυτόν (ή με μεγάλο μέρος του), θα προχωρήσουμε εντέλει. Όμως οι ηγεσίες του ΠΑΣΟΚ πρέπει να απαλλαγούν από την υπεροψία και την εξουσιολαγνεία τους, να υποστούν μια μείζονα αναβάπτιση και ανανέωση. Μέχρι στιγμής αντιστέκονται λυσσασμένα σε κάθε ουσιαστική του αλλαγή.
Η 6/5 είναι μοναδική ευκαιρία οι προοδευτικοί πολίτες να περάσουν ένα μήνυμα ανανέωσης και στο χώρο του ΠΑΣΟΚ. Αυτό δεν θα γίνει με την ηγετική του ομάδα να παραμένει στην εξουσία «σαν να μην τρέχει τίποτε», υπερφίαλη και θρασεία. Θα γίνει με το να υποστεί τις συνέπειες των πράξεών της και να πιεστεί να αλλάξει ρότα. Και αυτό πρέπει να γίνει «από τα αριστερά». Μια ισχυρή ΔΗΜΑΡ, μπορεί να λειτουργήσει καταλυτικά σε μια τέτοια κάθαρση.
Η ΔΗΜΑΡ δεν έχει αυταπάτες ότι μόνη της θα φέρει την αλλαγή. Είναι ο κατ’ εξοχήν χώρος που πιστεύει στην ενότητα. Όμως, η ενότητα και αξιοπιστία της δημοκρατικής αριστεράς, υπονομεύεται από όποιον παραβλέπει πως «κάτι σάπιο υπάρχει στο βασίλειο της Δανιμαρκίας». Και πως η ενότητα δεν μπορεί να χτιστεί πάνω στο σάπιο.
Περί αντιπάλων και μετώπων
Πολλά λέγονται για το ποιος είναι ο «κύριος στόχος», ή, ο «κύριος αντίπαλος» στις εκλογές της 6/5. Άλλοι προτείνουν ως «βασική αντίθεση» το μνημόνιο/αντιμνημόνιο, άλλοι ως κύριο αντίπαλο το «φαιοκόκκινο μέτωπο».
Η στάση απέναντι στην πολιτική των μνημονίων, αποτελεί πράγματι κρίσιμο (και μάλλον το κρίσιμο) ζήτημα στις επερχόμενες εκλογές. Τα μνημόνια συμπυκνώνουν την ισχύουσα πολιτική για την αντιμετώπιση της κρίσης, αλλά και, ευρύτερα, μιαν ολόκληρη αντίληψη για την κοινωνία μας και την πολιτική. Η στάση απέναντι σ’ αυτά, δεν είναι, συνεπώς, καθόλου ψευδοπρόβλημα. Κάτι τέτοιο ισχυρίζονται μόνον όσοι τα υποστηρίζουν, αλλά φοβούνται να το δηλώσουν. Όμως, τα μνημόνια δεν αποτελούν το μόνο ζήτημα. Και κυρίως η αντίθεση σ’ αυτά, δεν μπορεί να αποτελεί τη βάση για ένα χωρίς αρχές μέτωπο ανάμεσα σε ετερόκλιτες δυνάμεις που απλώνονται από τη φασιστική δεξιά, ως τη σταλινική αριστερά. Ειδικότερα, η στάση απέναντι στη δημοκρατία και την Ευρώπη, δεν μπορούν να παραμεριστούν σε ένα δήθεν «κοινό αγώνα» ενάντια στα μνημόνια.
Από την άλλη πλευρά, όσοι -ιδίως στο «μεταρρυθμιστικό» χώρο- θέτουν ως κύριο στόχο το «φαιοκόκκινο μέτωπο», τείνουν κατά κανόνα να αποκλείουν από το «συνταγματικό τόξο» όσους δεν συμφωνούν μαζί τους για το μνημόνιο. Θεωρώ ατόπημα την ταύτιση των φασιστών με την άκρα αριστερά και κυρίως τον αποκλεισμό του ΣΥΡΙΖΑ από το συνταγματικό τόξο. Να θυμίσω ότι οι ίδιοι που σήμερα αποφαίνονται επιπόλαια για το ποιος είναι εντός και ποιος εκτός του συνταγματικού τόξου, έδειξαν πολύ μικρότερη ευαισθησία όταν το πολιτικό μας σύστημα νομιμοποίησε τον ΛΑΟΣ, δεχόμενό τον στην κυβέρνηση Παπαδήμου.
Βεβαίως, πέρα από τα μνημόνια, υπάρχουν πράγματι δύο ακόμη ζητήματα που, κατά τη γνώμη μου, αποτελούν μείζονα θέματα για τις ερχόμενες εκλογές: η επικίνδυνη άνοδος των φασιστών και της ατζέντας τους και το ζήτημα της Ευρώπης. Επιβάλλεται ένα πανδημοκρατικό μέτωπο ενάντια στα φασιστικά εκτρώματα και την ξενοφοβική και εθνικιστική ιδεολογία τους. Οι γαλλικές εκλογές πρέπει να πείσουν και τους πιο αφελείς ότι η ακροδεξιά, δεν αντιμετωπίζεται με την υιοθέτηση της ατζέντας της. Αντίθετα, έτσι ενθαρρύνεται. Παράλληλα, όσοι πιστεύουν στην έξοδό μας από την Ευρώπη και το ευρώ, δεν είναι μεν υποχρεωτικά «φαιοκόκκινοι», αλλά ούτε και μπορούμε να συμπαραταχθούμε με αυτούς. Η διαφωνία παραείναι θεμελιώδης.
Και τα δύο αυτά ζητήματα, συνδέονται όμως και με τη στάση απέναντι στα μνημόνια. Η αναβίωση του φασισμού -σε Ελλάδα και Ευρώπη- είναι σε μεγάλο βαθμό προϊόν της κρίσης και των νεοφιλελεύθερων πολιτικών. Οι τελευταίες είναι εγκληματικές, μεταξύ άλλων και γιατί υπονομεύουν τη δημοκρατία μας, αφήνοντας το χώρο ανοικτό στους εξτρεμιστές. Παρομοίως, δεν υπάρχει μεγαλύτερος εχθρός της Ευρώπης από αυτόν που την ταυτίζει με τις αντιλαϊκές πολιτικές των μνημονίων. Και αυτό δεν το κάνει μόνο το ΚΚΕ, αλλά και κάποιοι μνημονιακοί «μεταρρυθμιστές». Η αναβίωση του φασισμού, όπως και η ενίσχυση των αντιευρωπαϊκών δυνάμεων, υπογραμμίζουν παραπέρα την ανάγκη η χώρα και η Ευρώπη να αντιμετωπίσουν την κρίση, έξω από τις συνταγές της κ. Μέρκελ.
—-
Όλα τα παραπάνω συνηγορούν, πιστεύω, για ψήφο υπέρ της ΔΗΜΑΡ. Και μάλιστα για ψήφο ολόψυχη, όχι μισόκαρδη. Πέρασαν βέβαια οι καιροί που οι αριστεροί ψήφιζαν «στα τυφλά». Η δική μου ψήφος, είναι σήμερα έλλογη και κριτική. Δεν ταυτίζομαι υποχρεωτικά με όλες τις θέσεις και πράξεις της ΔΗΜΑΡ. Για παράδειγμα, θα περίμενα μια πιο θαρραλέα υπεράσπιση της υποψήφιας Μαρίας Ρεπούση από τις επιθέσεις του Σαμαρά και των εθνοκάπηλων. Όμως πρέπει ευθαρσώς να δηλώσω ότι ψηφίζω ΔΗΜΑΡ για τη γραμμή της, ολόκληρη. Δεν συμπορεύομαι για να την «προφυλάξω» από έναν κυβερνητισμό που δεν διακρίνω, αλλά ούτε και για να της ασκήσω πίεση να συμπλεύσει «υπεύθυνα» με τις δυνάμεις του μνημονίου. Ψηφίζω καλή τη πίστει, δεχόμενος πως το κόμμα εννοεί αυτά που λέει, κάτι που σίγουρα δεν ισχύει με πολλά άλλα κόμματα, και θεωρώ δεδομένο ότι αυτή τη γραμμή θα υλοποιήσουν και όσοι εκλεγούν βουλευτές του. Είναι νομίζω κι αυτό μέρος ενός ύφους και ήθους στην πολιτική που θα πρέπει να ενθαρρύνουμε.
*Ο Σωτήρης Βαλντέν είναι μέλος της κεντρικής εκλογικής επιτροπής της «Δημοκρατικής Αριστεράς».